ضمیر دوم‌شخص در داستان‌های فارسی

author

  • حسین صافی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
Abstract:

متنِ داستانی، علاوه‌بر القای حال‌وهوای جهانی موهوم، تناسبی را نیز میانِ آن جهانِ خیالی و جهانِ واقع برمی‌انگیزد. انگییِ این‌گونه مناسباتِ هستی‌شناختی میان جهان داستان و زیست‌جهانِ پیرامونِ خواننده را در این‌جا به «بافت‌وابستگیِ گفتمانِ روایی» تعبی‌ام و برای تبییی یی از نشانه‌هاییِ برجسته‌اش - یعنی ضمیر دوم‌شخص ـ پرداخته‌ام. در آغازِ این راه، پاره‌ای از مفاهیمِ روایت‌شناختیِ لازم برای تشریح بافت‌وابستگیِ داستان را معرفی‌‌ای ملاحظات زبان‌شناختی دربارۀ بافت‌وابستگیِ گفتمان روایی پرداخته‌ام. پس‌از مرور انواع عبارت‌های اشاری، با‌ بررسییِ ضمیر دوم‌شخص در نمونه‌هایی از گفتمان روایی، نشان داده‌ین ضمیر به چندروش می‌توان برای وابستن جهان داستان به بافت بیرون از آن بهره گرفت، و ضمیر دوم‌شخص، امروزه در ادبیات داستانی ایران، افزون‌ی‌شناسان به‌طور سنتی برایش قایل بوده‌اند (شاخص‌گذاریی شفاهییی یافته است. با شناسایی و بررسیِ ایین نتیجه رسیده‌ی در داستان‌های نوین فارسی از ضمیر دوم‌شخص، نه برای تثبیت مرزهای هستی‌شناختی میی درهم‌ریختن این مراتبِ وجودی استفاده می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رده بندی داستانهای عاشقانۀ فارسی

داستان عاشقانه یکی از انواع ادبی دیرینه و پرطرفدارِ ادب فارسی است. هدف این مقاله بازشناخت این نوع ادبی کهن و محبوب است. برای این منظور از ریخت شناسی، که یکی از ابزارهای دانش گونه شناسی در شناخت انواع ادبیِ روایی است، بهره گرفته شده است. در این مقاله با ریخت شناسی بیست و دو منظومۀ عاشقانه ـ به عنوان شکل غالب و مقبول داستان عاشقانه در ادبیات فارسی ـ به شناسایی خویشکاری ها، شخصیت ها، الگوی روایی و ط...

full text

ضمیر دوم شخص در داستان های فارسی

متنِ داستانی، علاوه بر القای حال وهوای جهانی موهوم، تناسبی را نیز میانِ آن جهانِ خیالی و جهانِ واقع برمی انگیزد. انگییِ این گونه مناسباتِ هستی شناختی میان جهان داستان و زیست جهانِ پیرامونِ خواننده را در این جا به «بافت وابستگیِ گفتمانِ روایی» تعبی ام و برای تبییی یی از نشانه هاییِ برجسته اش - یعنی ضمیر دوم شخص ـ پرداخته ام. در آغاز این راه، پاره ای از مفاهیمِ روایت شناختیِ لازم برای تشریح بافت وابستگیِ داستا...

full text

زبان فارسی و ضمیر پوچواژه ای

ضمایر پوچواژهای ضمایری هستند که به هیچ چیز در جهان خارج ارجاع داده نمیشوند و حضورشان در جمله تنها برای اغنای ویژگیهای نحوی است، به همین دلیل به آنها جاپرکن نیز اطلاق میشود. این ضمایر برخلاف اکثر واحدهای واژگانی که سه ویژگی نحوی، واجی و معنایی دارند، ازنظر معنایی تهی قلمداد میشوند. لذا کاربردشان در جمله بیشتر به دلایل نحوی صورت میگیرد و بیش از همه با اصل فرافکن بیشینه ارتباط پیدا میکنند. این ضما...

full text

زبان فارسی و ضمیر پوچواژه‌ای

ضمایر پوچواژهای ضمایری هستند که به هیچ چیز در جهان خارج ارجاع داده نمیشوند و حضورشان در جمله تنها برای اغنای ویژگیهای نحوی است، به همین دلیل به آنها جاپرکن نیز اطلاق میشود. این ضمایر برخلاف اکثر واحدهای واژگانی که سه ویژگی نحوی، واجی و معنایی دارند، ازنظر معنایی تهی قلمداد میشوند. لذا کاربردشان در جمله بیشتر به دلایل نحوی صورت میگیرد و بیش از همه با اصل فرافکن بیشینه ارتباط پیدا میکنند. این ضما...

full text

آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان بر پایه‌ی رویکرد داستان‌گویی با تکیه بر داستانهای مثنوی

با تحوّل آموزش زبان دوم از آغاز قرن نوزدهم رویکردها و روش‌هایی همچون روش دستور-ترجمه، روش شنیداری-گفتاری و روش مستقیم در این زمینه به کار گرفته شده‌اند؛ با طرح نظریه‌ی آموزش زبان ارتباطی نیز رویکردهای محتوامحور متعدّدی شکل گرفت. آموزش مبتنی بر داستان یکی از رویکردهای مهم آموزش زبان دوم است که در مقاله‌ی حاضر معرّفی گردیده و نشان داده می‌شود که برای آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان به عنوان روی...

full text

تحلیل کاربرد نقش نماهای گفتمانی در داستانهای کودکان فارسی زبان

نقش نماهای گفتمانی عناصر زبانی هستند که نشانگر روابط متفاوت و پیوستگی میان واحدهای گفتاری می باشند. بیشتر پژوهشها درباره رشد این صورتهای زبانی، اغلب متمرکز بر مکالمات است تا داستان گویی، از این رو، پژوهش پیش رو به بررسی تأثیر سن و ابزار استخراج داستان گویی بر کاربرد نقش نماهای گفتمانی در کودکان پیش مدرسه ای پرداخته است. پانزده کودک تک زبانه طبیعی فارسی زبان، دختر و پسر، در این پژوهش شرکت داشته ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 15

pages  1- 26

publication date 2012-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023